در دهم محرم ۶۱ هجری قمری نبردی میان سپاه امام حسین(ع) و سپاه اعزامی از سوی یزید بن معاویه در نزدیکی محلی به نام کربلا (در عراق کنونی) درگرفت. گفته میشود دلیل یزید بن معاویه برای جنگ، بیعت نکردن امام حسین(ع) با او بود؛ از طرفی امام حسین(ع) نیز حکومت و زمامداری یزید بن معاویه را غیرشرعی و غیرقانونی میدانست.
در پایان این نبرد امام حسین(ع) به همراه ۷۲ تن از همراهانش کشته
شدند، پساز آن شیعیان هرساله در روز دهم محرم به عزادارای برای این
کشتهشدگان میپردازند.
سابقهٔ سوگواری و برپایی عزاداری برای امام حسین(ع) به اولین روزهای بعد از
عاشورا، در محرم سال ۶۱ هجری میرسد. اولین مراسم سوگواری را
زینب خواهر امام حسین(ع) در زندان برگزار کرد. همچنین دختر سه سالهٔ امام حسین(ع) ،
رقیه،
در زندان اغلب برای پدرش گریه میکرد تا اینکه دستور دادند سر بریدهٔ پدر
را به حضورش ببرند که این عمل باعث مرگ دختر شد. مرگ رقیه باعث بلوایی در
شام شد که عاقبت یزید مصلحت دید اسرای کربلا را آزاد کرده آنها را به
مدینه بفرستد.