حدود چهارمیلیون و 400 هزار دانشجو در کشور ما مشغول تحصیل هستند. این جمعیت میلیونی با توجه به ویژگی‌های منحصربفردی که دارند، می‌توانند به عنوان یکی از عمده گروه‌های هدف جمعیت هلال‌احمر باشند.
پاکدستی، عدالت‌طلبی، بشردوستی و روحیه ظلم‌ستیزی از جمله بارزترین ویژگی‌های جامعه دانشجویی است که این ویژگی‌ها دقیقا با رسالت جهانی هلال‌احمر همخوانی دارد.
جدای از آنکه می‌توان از این گروه علمی و فرهنگی برای پیشبرد اهداف آموزشی، علمی و بشردوستانه جمعیت بهره برد، دانشجویان هم می‌توانند در بستر فراهم شده جمعیت هلال‌احمر، آرمان‌های بشردوستانه خود را محقق کنند.
در این نوشتار به تحلیل همین نقش پررنگ دانشجویان در تحقق رسالت‌های جهانی هلال‌احمر پرداخته‌ایم و در گفت‌وگو با کارشناسان، این مسئله کلیدی را به بوته نقد و بررسی گذاشته‌ایم که چگونه و از چه مسیری می‌توان از این ظرفیت عظیم اجتماعی برای پیشبرد هرچه بیشتر اهداف انسان‌دوستانه جمعیت هلال‌احمر بهره برد؟
نقش دانشجویان در پیشبرد اهداف بشردوستانه جمعیت
حضور دانشجویان برای جمعیت هلال‌احمر، غنیمتی اجتماعی است که می‌توان با ارائه آموزش‌های همگانی به آنان، از این غنیمت در راه اعتلای جامعه، بیشتر بهره برد. داریوش کریمی، معاون امدادونجات جمعیت هلال‌احمر استان اصفهان در گفت‌وگو با پیام هلال به همین مسئله اشاره دارد و می‌گوید: «یکی از وظایف اصلی جمعیت، آموزش همگانی است، بنابراین می‌توان با ارائه دوره‌های آموزشی خودامدادی به دانشجویان، جمعیت زیادی از دانشجویان را به این آموزش‌ها مجهز کرد.»
به‌دنبال ارائه این آموزش‌ها، به باور کریمی، خیل عظیمی از دانشجویان جذب کارهای داوطلبانه خواهند شد: «در نتیجه دانشجو می‌تواند به استقبال یک زندگی کم‌خطر برود و آینده خوبی را برای خود و حتی خانواده خود رقم بزند.»
در این بین، کانون‌های دانشجویی در جمعیت به گفته این مقام مسئول، در ارائه آگاهی‌های مناسب به دانشجویان، نقش بسیار پررنگی دارند: «به‌دنبال ارائه این آگاهی‌ها، می‌توانیم شاهد باشیم که بسیاری از دانشجویان، نه تنها به سمت آموزش‌های امدادی جذب می‌شوند، بلکه به فعالیت‌های خیریه و عام‌المنفعه نیز جذب می‌شوند. شک نکنید استفاده از ظرفیت دانشجویان برای نیل به این منظور، بسیار نتیجه موثری را در پی خواهد داشت.»
کریمی خاطرنشان می‌کند: «کانون‌های دانشجویی جمعیت هلال‌احمر برای تاثیرگذاری بیشتر در جامعه، هنوز بسیار جای کار دارند.»
به عقیده این مقام مسئول، «جمعیت هلال‌احمر باید روی آموزش همگانی دانشجویان تمرکز کند و آن را به سرانجام برساند، یعنی به تداوم ارائه این آموزش‌ها اصرار داشته باشد. در نتیجه این امر، جامعه تاب‌آوری را شاهد خواهیم بود که می‌توانند خودشان، حوادث را مدیریت کنند.»
اگر به جای صرف هزینه برای جبران خساراتی که حوادث به‌بار می‌آورند، روی آموزش همگانی تمرکز بیشتری داشته باشیم، به عقیده کریمی، «در میزان بهره‌وری طرح‌ها موفق‌تر خواهیم بود. البته آموزش به دانشجویان، همکاری دو طرفه جمعیت و دانشگاه‌ها را می‌طلبد، چراکه هر دو ذی‌نفع خواهند بود.»
معاون امدادونجات هلال‌احمر استان اصفهان عنوان می‌کند: «دانشجویان به واسطه شرکت در دوره‌های آموزشی هلال‌احمر، ضمن پُرکردن مفید اوقات فراغت خود، می‌توانند در برابر بلایا و حوادث تا حد زیادی خود را ایمن کنند، همچنین با انجام کارهای خداپسندانه در جمعیت، به آرامش روحی برسند.»
کریمی می‌گوید: «برای پیشبرد این برنامه بیش از هر چیز باید بسترسازی شود تا جمعیت بتواند به‌واسطه ظرفیت عظیم دانشجویان، به رسالت‌های اجتماعی خود جامه عمل بپوشاند و در جهت افزایش میزان تاب‌آوری جامعه گام بردارد.»
دانشجویان و جمعیت یک بازی برد ـ برد
جذب هرچه بیشتر دانشجویان در جمعیت، برنامه‌ای است که می‌تواند مسیر رسیدن به اهداف بشردوستانه جمعیت را تسهیل کند. داوود رجبی، معاون امدادونجات جمعیت هلال‌احمر استان البرز نیز در گفت‌وگو با پیام هلال خاطرنشان می‌کند: «دانشجویان، با تمام دغدغه‌ها و مشغله‌های ذهنی که امروزه بسیاری از آنها را درگیر ساخته است، سرمایه‌های اجتماعی عظیمی هستند که هلال‌احمر باید بکوشد تا از طریق افزایش اعتماد اجتماعی، آنها را جذب کند.»
این مقام مسئول اظهار می‌کند: «قطعا اگر ما بتوانیم این نگرش مثبت را تقویت کنیم و اعتماد اجتماعی را تعمیق سازیم، می‌توانیم موفق‌تر باشیم و در جهت ارائه آموزش‌های همگانی و همین‌طور افزایش میزان تاب‌آوری افراد جامعه، گام‌های بزرگ‌تری برداریم.»
رجبی عنوان می‌کند: «تعریف ما از دانشجو باید تغییر کند. یک تعریف مربوط به چند دهه پیش است و یک تعریف مربوط به امروز. بر اساس تعریف امروزی، نباید توقع داشته باشیم که دانشجو، الزاما فردی نابغه و بسیار باهوش باشد. به همین دلیل باید برای جذب دانشجو به عنوان یک شهروند آگاه و نه الزاما یک فرد نابغه، برنامه‌ریزی کنیم.»
به باور این مقام مسئول «در فرآیند جذب دانشجویان به جمعیت نیز باید به شرایط اجتماعی توجه داشته باشیم. اغلب دانشجویان امروزی، شاغل هستند و خیلی از آنها وقت آن را ندارند که وارد فعالیت‌های اجتماعی در دانشگاه شوند. از طرف دیگر، عده‌ای از آنها آنقدر درگیر مسائل اقتصادی مهم شده‌اند که ترجیح می‌دهند سریع‌تر به منافع اقتصادی و تشکیل خانواده برسند. به همین دلیل باید در جذب دانشجویان به جمعیت، این متغیرها را هم در نظر بگیریم.»
رجبی به کانون‌های دانشجویی جمعیت نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «تمام فعالیت‌هایی که در کانون‌های دانشجویی جمعیت انجام می‌گیرد، برای جذب همین سرمایه‌های اجتماعی است که البته در درازمدت شاهد تاثیرات عمیق‌تر آن در جامعه خواهیم بود.»
معاون امدادونجات جمعیت هلال‌احمر استان البرز تاکید می‌کند: «دانشجویان می‌توانند در مباحث بشردوستانه، امدادی، همچنین گسترش مفاهیم علمی ـ آموزشی برای جمعیت مفید باشند و البته این یک بازی برد ـ برد است، طوری که جمعیت و دانشجو، هر دو در این رابطه دوسویه، بهره‌مند می‌شوند.»